Các tiện ích khác Kota_Kinabalu

Toà án và lực lượng chấp pháp

Tòa thượng thẩm Kota Kinabalu

Thành phố Kota Kinabalu có ba toà là Toà thượng thẩm, Toà hình sự và Toà sơ thẩm hình sự.[88]

Tổng hành dinh Đội Cảnh sát Sabah nằm ở Kepayan. Có hai trụ sở cảnh sát quận trong thành phố, một là trụ sở quận Kota Kinabalu đóng tại Karamunsing và một là trụ sở quận Penampang. Một số đồn cảnh sát khác nằm ở Sân bay quốc tế Kota Kinabalu, Tanjung Aru, Putatan và Menggatal. Các đồn nhỏ (Pondok Polis) có ở Luyang, Likas, Telipok và Babagon.[89] Trụ sở cảnh sát giao thông đóng tại đường Lorong Dewan gần phố Gaya, còn trụ sở cảnh sát biển thì đóng trên đường Tun Razak gần bến phà thành phố. Nhà tù Trung tâm Kota Kinabalu nằm ở Kepayan.[90]

Y tế

Bệnh viện Nữ hoàng Elizabeth

Thành phố có ba bệnh viện công và một phòng khám công. Ra đời năm 1957, Bệnh viện Đa khoa Nữ hoàng Elizabeth trên đường Penambang là một trong ba bệnh viện đa khoa ở bang Sabah[91] đồng thời là bệnh viện lớn nhất bang này (589 giường).[92] Các bệnh viện còn lại là Bệnh viện Pakar Likas và Bệnh viện Tâm thần Bukit Padang (mở cửa năm 1971 nhằm cung cấp dịch vụ sức khoẻ tâm thần cho toàn bang). Phòng khám sức khỏe Luyang (Klinik Kesihatan Luyang) nằm cách trung tâm thành phố 6 km.

Trung tâm Y tế Sabah ở khu Luyang là bệnh viện tư nhân lớn nhất bang Sabah với 134 giường. Ngoài ra, trên địa bàn thành phố còn có hai cơ sở y tế tư nhân khác là Trung tâm Chuyên khoa Damai (16 giường) và Trung tâm Y tế Rafflesia (14 giường).[93]

Giáo dục

Trường Bách khoa Kota Kinabalu

Kota Kinabalu có nhiều trường học của chính phủ và của bang trong và quanh thành phố. Một trong số các trường nội trú danh tiếng và lâu đời là Sekolah Menegah Sains Sabah (Trường Trung học Khoa học Sabah) - trước đây có tên là Sekolah Berasrama Penuh Sabah - nằm ở Bukit Padang.[94] Các trường trung học khác có Sekolah Menengah La Salle, Sekolah Menengah Shan Tao, Sekolah Menengah Taman Tun Fuad, Sekolah Menengah Likas, Sekolah Menengah Kebangsaan Perempuan Likas, Sekolah Menengah Kebangsaan St. Francis Convent, Sekolah Menengah All Saints, Sekolah Menengah Stella Maris, Sekolah Menengah Saint Michael, Maktab Sabah, Trung học KK và Sekolah Menengah Lok Yuk.[94] Thành phố còn có nhiều trường dân lập độc lập, có thể kể ra như Trường Trung học Tshung Tsin Sabah, Trường Trung học Kian Kok, Maktab Nasional và Trường Trung học Seri Insan.[95] Lớp học thường bắt đầu lúc 7 giờ sáng và kết thúc lúc 1 giờ chiều, riêng ở trường nội trú thì bắt đầu lúc 6 giờ 30 phút sáng và kết thúc lúc 2 giờ chiều. Trẻ em lên 7 tuổi bắt buộc phải nhập học tiểu học gồm sáu năm, trong khi học sinh 13 tuổi có thể theo đuổi tiếp con đường học vấn ở cấp trung học cấp thấp trong vòng ba năm. Học sinh sau khi hoàn thành Kì thi Trung học cấp thấp thì sẽ tiếp tục vào học Trung học cấp cao; tuỳ theo điểm thi đầu vào mà các em được phân ban Khoa học hay ban Nghệ thuật. Học sinh nào chọn học trường nội trú thì sẽ được phân vào ban Khoa học. Hiện bang Sabah đang có bốn trường nội trú.

Tòa nhà văn phòng của Trường Đại học Malaysia Sabah

Ở Kota Kinabalu có hai trường quốc tế dạy theo chương trình của Anh Quốc đều đóng ở Bukit Padang. Trường thứ nhất là Trường quốc tế Sayfol Sabah (trường cùng hệ thống với Trường quốc tế Sayfol ở Kuala Lumpur). Trường thứ hai là Trường quốc tế Kinabalu (KIS) là bộ phận của Liên đoàn Các trường quốc tế Anh Quốc ở Nam và Đông Á (Federation of British International Schools in South and East Asia - FOBISSEA). Một trường quốc tế khác mang tên Trường Nhật Bản Kinabalu; đây là một trong bốn trường Nhật ở Malaysia,[96] chuyên dạy dỗ con em của những người Nhật sống và làm việc ở thành phố.

Trường Đại học Malaysia Sabah (Universiti Malaysia Sabah - UMS) thành lập năm 1994 là trường đại học lớn nhất bang Sabah. Khuôn viên chính của trường nằm cách trung tâm thành phố 10 km về hướng bắc trên một diện tích khoảng 4,04 km² tại một ngọn đồi trông ra vịnh Sepanggar, Biển Đông. Cơ sở khác của trường đóng tại Labuan. Trường được đánh giá là một trong các trường đại học đẹp nhất Malaysia.[97][98] Trường đại học lâu đời nhất Sabah là Đại học Công nghệ MARA Sabah (Universiti Teknologi MARA Sabah) do UiTM và Yayasan Sabah đồng sáng lập năm 1973. Toà thị chính Kota Kinabalu chứng nhận trường này đạt tiêu chuẩn trường học không xả rác bừa bãi.[99] Kota Kinabalu còn có nhiều trường cao đẳng dân lập và một trường bách khoa, gồm Trường Đại học Tun Abdul Razak (Universiti Tun Abdul Razak), Trường Cao đẳng quốc tế AlmaCrest (AlmaCrest International College), Trường Cao đẳng INTI (INTI College), Trường Cao đẳng Thương mại Kinabalu (Kinabalu Commercial College), Trường Cao đẳng Tin học (Informatics Collge) và Trường Bách khoa Kota Kinabalu (Kota Kinabalu Polytechnic)[100]. Trường Cao đẳng công lập Tunku Abdul Rahman uy tín toạ lạc ở khu Donggongon. Ngoài ra, nhiều cư dân giàu có gửi con em ra nước ngoài học trung học hoặc cao đẳng/đại học.

Thư viện

Trụ sở chính Thư viện Bang Sabah đóng tại đường Penampang. Các thư viện công cộng khác gồm Thư viện (Khu vực) Thành phố Kota Kinabalu, Thư viện Chi nhánh Penampang và Thư viện Làng Menggatal nằm dưới sự điều hành của cơ quan Thư viện Bang Sabah.[101] Ngoài ra, các trường phổ thông, cao đẳng hay đại học còn có các thư viện riêng.[91]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Kota_Kinabalu ftp://ftp.atdd.noaa.gov/pub/GCOS/WMO-Normals/TABLE... http://www.smh.com.au/articles/2007/10/26/11929413... http://www.dfat.gov.au/missions/countries/myko.htm... http://www.dva.gov.au/commems_oawg/OAWG/war_memori... http://www.financeminister.gov.au/biography.html http://www.rockingham.wa.gov.au/Council/Latest-New... http://bt.com.bn/golden-legacy/2011/01/10/history-... http://goseasia.about.com/od/malaysia/a/rafflesia_... http://bernama.com/bernama/v7/newsindex.php?id=482... http://www.convertunits.com/distance/from/Kuala+Lu...